مباحث هوش مصنوعی قبل از بوجود آمدن علوم الکترونیک ، توسط فلاسفه و ریاضی دانانی نظیر بول ( Boole ) که اقدام به ارائه قوانین و تئوری هایی در باب منطق نمودند ، مطرح شده بود . در سال 1943، با اختراع کامپیوتر های الکترونیکی ، هوش مصنوعی ، دانشمندان را به چالشی بزرگ فراخواند . بنظر می رسید ، تکنولوژی در نهایت قادر به شبیه سازی رفتار های هوشمندانه خواهد بود . با وجود مخالفت گروهی از متفکرین با هوش مصنوعی که با دیده تردید به کار آمدی آن می نگریستند تنها پس از چهار دهه ، شاهد تولد ماشین های شطرنج باز و دیگر سیستم های هوشمند در صنایع گوناگون هستیم . هوش مصنوعی که همواره هدف نهایی علوم کامپیوتر بوده است ، اکنون در خدمت توسعه علوم کامپیوتر نیز می باشد . زبان های برنامه نویسی پیشرفته ، که توسعه ابزار های هوشمند را ممکن می سازند ، پایگاه های داده ای پیشرفته ، موتور های جستجو ، و بسیاری نرم افزار ها و ماشین ها از نتایج تحقیقات هوش مصنوعی بهره می برند .
در سال 1950 آلن تورینگ ( َAlain Turing ) ، ریاضیدان انگلیسی ، معیار سنجش رفتار یک ماشین هوشمند را چنین بیان داشت :
" سزاوار ترین معیار برای هوشمند شمردن یک ماشین ، اینست که آن ماشین بتواند انسانی را توسط یک پایانه ( تله تایپ ) به گونه ای بفریبد که آن فرد متقاعد گردد با یک انسان روبروست . "
در این آزمایش شخصی از طریق 2 عدد پایانه ( کامپیوتر یا تله تایپ ) که امکان برقراری ارتباط ( Chat ) را برای وی فراهم می کنند با یک انسان و یک ماشین هوشمند ، بطور همزمان به پرسش و پاسخ می پردازد . در صورتی که وی نتواند ماشین را از انسان تشخیص دهد ، آن ماشین ، هوشمند است .
آزمایش تورینگ
آزمایش تورینگ از قرار دادن انسان و ماشین بطور مستقیم در برابر یکدیگر اجتناب می کند و بدین ترتیب ، چهره و فیزیک انسانی مد نظر آزمایش کنند گان نمی باشد . ماشینی که بتواند از پس آزمون تورینگ بر آید ، از تفکری انسانی برخوردار است .
آزمایش تورینگ
مدل سازی نحوه تفکر انسان ، تنها راه تولید ماشین های هوشمند نیست . هم اکنون دو هدف برای تولید ماشین های هوشمند ، متصور است ، که تنها یکی از آن دو از الگوی انسانی جهت فکر کردن بهره می برد :
• سیستمی که مانند انسان فکر کند . این سیستم با مدل کردن مغز انسان و نحوه اندیشیدن انسان تولید خواهد شد و لذا از آزمون تورینگ سر بلند بیرون می آید . از این سیستم ممکن است اعمال انسانی سر بزند .
• سیستمی که عاقلانه فکر کند . سیستمی عاقل است که بتواند کار ها را درست انجام دهد . در تولید این سیستم ها نحوه اندیشیدن انسان مد نظر نیست . این سیستم ها متکی به قوانین و منطقی هستند که پایه تفکر آن ها را تشکیل داده و آن ها را قادر به استنتاج و تصمیم گیری می نماید . آن ها با وجودی که مانند انسان نمی اندیشن ، تصمیماتی عاقلانه گرفته و اشتباه نمی کنند . این ماشین ها لزوما درکی از احساسات ندارند . هم اکنون از این سیستم ها در تولید Agent ها در نرم افزار های کامپیوتری ، بهره گیری می شود . Agent تنها مشاهده کرده و سپس عمل می کند .
Agent قادر به شناسایی الگو ها ، و تصمیم گیری بر اساس قوانین فکر کردن خود است . قوانین و چگونگی فکر کردن هر Agent در راستای دستیابی به هدفش ، تعریف می شود . این سیستم ها بر اساس قوانین خاص خود فکر کرده و کار خود را به درستی انجام می دهند . پس عاقلانه رفتار می کنند ، هر چند الزاما مانند انسان فکر نمی کنند .
با وجودی که بر آورده سازی نیاز های صنایع نظامی ، مهمترین عامل توسعه و رشد هوش مصنوعی بوده است ، هم اکنون از محصولات این شاخه از علوم در صنایع پزشکی ، رباتیک ، پیش بینی وضع هوا ، نقشه برداری و شناسایی عوارض ، تشخیص صدا و دست خط و بازی ها و نرم افزار های کامپیوتری استفاده می شود .